Тараннуми дустӣ дар фарҳани сиёсӣ ва дипломатияи Тоҷикистону Қирғизистон
Дӯстиро ҷустуҷӯ дорем мо,
Дар амонӣ гуфтугӯ дорем мо.
Ин мисраҳо ифодаи фарҳанги сиёсӣ ва дипломатияи муосири Тоҷикистон ва Қирғизистон гардидааст. Саҳифаи нави таърихӣ ворид гардидан ба таърихи сиёсии ин ду давлати дӯст, бародар ва ҳамсоя, имконияти рушдро на танҳо ба ҳар ду, балки ба тамоми минтақаи Осиёи Марказӣ фароҳам меоварад. Иродаи сиёсии Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Президенти Ҷумҳурии Қирғизистон асос ва пояи бунёди ин созиш, ин маданият ва фарҳанги баланди сиёсӣ ва дипломатӣ гардид.
Дӯстӣ дар фарҳанги сиёсӣ ва дипломатӣ дар таҳкими ҳамдигарфаҳмӣ, эътимод ва ҳамкории байни давлатҳо ва халқҳо нақши муҳим мебозад. Аҳамияти он дар рушд ва инкишофи сиёсӣ аввалиндараҷа буда, таъсири он ба зинаҳои гуногуни равандҳои сиёсӣ, иқтисодӣ ва иҷтимоии давлатҳо мерасад. Зарфиатҳои асосии дӯстӣ ҷузъи муҳими фарҳанги сиёсӣ ва дипломатия инҳо мебошанд:
Тақвияти боварӣ ва ҳамдигарфаҳмӣ. Муносибатҳои дӯстонаи байни Тоҷикистон ва Қирғизистон барои барқарор намудани муносибатҳои эътимоднок замина ба вуҷуд оваранд, ки ин ба ҳалли самарабахши ихтилофҳо ва ҳалли масъалаҳои мураккаби сиёсӣ мусоидат кард.
Муносибатҳои стратегӣ. Дӯстии қавӣ ва дарозмуддат ба бунёди иттифоқҳои устувори стратегӣ мусоидат мекунад. Ин иттифоқҳо дар ҳалли мушкилоти масъалаҳои рузмарра нақши муҳим доранд.
Дӯстӣ ва ҳамкории Тоҷикистону Қирғизистон барои суботу шукуфоии ҳарду кишвар ва таъмини сулҳу амният дар Осиёи Марказӣ муҳим аст. Зарурати ҳамкории ин давлатро бо як қатор сабабҳо асоснок намудан мумкин мегардад:
Амният ва суботи минтақавӣ. Осиёи Марказӣ бо як қатор таҳдидҳои умумӣ, аз қабили терроризм, ифротгароӣ, қочоқи маводи мухаддир ва ғайра рӯбарӯ аст. Ҳамкории Тоҷикистону Қирғизистон ба таҳкими дифои муштарак ва муқобил бо ин таҳдидҳо, эҷоди ҷабҳаи ягона дар мубориза барои сулҳу субот мусоидат мекунад.
Ҳамкориҳои иқтисодӣ. Ҳарду кишвар дар тиҷорат, энергетика, захираҳои обӣ ва инфрасохтор манфиатҳои мутақобила доранд. Тоҷикистону Қирғизистон метавонанд дар масоили захираҳои муштараки об ҳамкорӣ кунанд, ки барои ҳарду кишвар муҳим аст. Рушди роҳҳои тиҷоратӣ ва таъсиси корхонаҳои муштарак ба рушди иқтисодӣ ва таъсиси ҷойҳои корӣ мусоидат мекунад.
Ҳамкориҳои башардӯстона ва табодули фарҳангӣ. Муносибатҳои дӯстонаи байни халқҳои Тоҷикистон ва Қирғизистон эҳтиром ва ҳамдигарфаҳмиро мустаҳкам мекунанд. Мубодилаи фарҳангӣ, рушди сайёҳӣ ба эҷоди алоқаи байни мардум ва муносибатҳои неки ҳамсоягӣ мусоидат мекунанд.
Ҳамгироӣ ба созмонҳои байналмилалӣ. Ҳамкориҳои Тоҷикистону Қирғизистон барои ширкати онҳо дар созмонҳои байналмилалӣ, аз қабили Созмони ҳамкориҳои Шанхай (СҲШ), Созмони Паймони Амнияти Дастаҷамъӣ (СПАД) ва ҳамгироии иқтисодии Осиёи Марказӣ низ муҳим аст. Ҳамкории мутақобилаи кишварҳои Осиёи Марказӣ ба ин давлатҳо имкон медиҳад, ки мавқеъҳои муштаракро инкишоф дода, мавқеи худро дар арсаи ҷаҳонӣ мустаҳкам кунанд.
Ҳамин тариқ, густариши равобити дӯстона ва ҳамкории Тоҷикистону Қирғизистон омили асосии таъмини амният, субот ва шукуфоӣ дар сатҳи минтақа ва дар чаҳорчӯби равобити байналмилалӣ ба шумор меравад.
Диловар САИДЗОДА-номзади илмҳои сиёсатшиносӣ, муовини ректор оид ба илм ва инноватсияи ДДХ ба номи академик Б.Ғафуров